Chi tiết bài viết
ĐIỀU HÒA Ô TÔ THỔI RA GIÓ NÓNG
Hỏi: Xe của tôi trang bị điều hòa tự động điều chỉnh nhiệt độ; tôi có thói quen luôn đặt nhiệt độ trong xe là 24° C. Không hiểu tại sao, mấy hôm trời lạnh, cứ vừa bật điều hòa thì thấy thổi ra toàn gió nóng và phải chỉnh xuống nhiệt độ thấp ( ví dụ 17 ° C hoặc “ LOW”) thì mới có gió lạnh thổi ra. Xin Dr. COOL cho biết nguyên nhân tại sao và cần sửa chữa gì không?
Dr. COOL: Câu hỏi này được khá nhiều người điều khiển ô tô đưa ra . Để giải đáp câu hỏi của bạn, trước tiên ta cần phải biết về sự khác nhau giữa hệ thống sưởi của hệ thống điều hòa ô tô và điều hòa không khí gia đình:
Ở hệ thống điều hòa không khí nói chung, khi không khí được quạt gió thổi qua dàn ngưng thì nó sẽ nhận nhiệt được truyền từ các lá tản nhiệt của dàn ngưng và được sấy nóng lên; ngược lại, khi không khí được thổi qua dàn lạnh thì nó sẽ bị các lá tản nhiệt của dàn lạnh lấy bớt nhiệt năng và sẽ lạnh đi.
Đối với hệ thống điều hòa không khí gia đình, việc làm lạnh hay làm nóng không khí được thực hiện theo nguyên lý vừa trình bày. Ở hệ thống điều hòa “hai cục”, thì tùy theo chế độ làm việc được lựa chọn, hệ thống van lắp trên các đường ống sẽ đóng mở điều khiển hai cục có lúc thì đóng vai trò là dàn lạnh - “cục lạnh“, có lúc chuyển sang vai trò là dàn ngưng - “cục nóng”; ví dụ: khi chọn chế độ sưởi thì dàn trao đổi nhiệt đặt bên trong phòng sẽ đóng vai trò là “cục nóng” và có tác dụng làm nóng không khí khi đi qua nó.
Hình 1. Sơ đồ nguyên lý của hệ thống điều khiển nhiệt độ không khí tự động trên ô tô
Ở hệ thống điều hòa ô tô thì lại hoàn toàn khác, dàn trao đổi nhiệt đặt trong ca bin - không có khả năng thay đổi tính năng như điều hòa không khí gia đình và nó chỉ có một chức năng duy nhất là dàn làm lạnh. Để làm nóng không khí trong ca bin thì người ta phải điều khiển sao cho một phần hoặc toàn bộ luồng không khí sau khi đi qua dàn lạnh sẽ tiếp tục đi qua két sưởi; nhiệt năng cấp cho két sưởi được lấy từ nguồn nhiệt do nước làm mát động cơ cung cấp. Trong Hình 14.6 cho ta thấy sơ đồ nguyên lý của hệ thống điều khiển nhiệt độ không khí tự động trên ô tô. Việc phân chia luồng không khí được thực hiện bởi cửa điều khiển nhiệt độ; Thay đổi độ mở của cửa sẽ làm thay đổi lượng không khí đi qua két sưởi và làm thay đổi nhiệt độ không khí thổi ra các cửa gió. Ở hệ thống điều hòa ô tô điều khiển tự động, bộ điều khiển điện tử sẽ căn cứ vào các thông tin như nhiệt độ chỉnh đặt, nhiệt độ trong ca bin… để thay đổi độ đóng mở của cửa điều khiển nhiệt độ thông qua một mô tơ điện được kết nối với trục xoay của cửa. Tại đây khi bật điều hòa ô tô sẽ xảy ra 2 trường hợp:
- Khi nhiệt độ trong ca bin cao hơn nhiệt độ chỉnh đặt:
Bộ điều khiển điện tử sẽ điều khiển mô tơ điện đóng cửa điều khiển nhiệt độ lại để luồng không khí sau khi đi qua dàn lạnh không đi qua két sưởi mà ra thẳng các cửa gió. Trong trường hợp này, ta sẽ thấy gió thổi ra ở các cửa là gió lạnh.
- Khi nhiệt độ trong ca bin thấp hơn nhiệt độ chỉnh đặt
Tùy theo mức độ chênh lệch giữa nhiệt độ trong ca bin so với nhiệt độ chỉnh đặt, bộ điều khiển điện tử sẽ điều khiển mô tơ điện mở cửa điều khiển nhiệt độ sao cho một phần hoặc toàn bộ không khí sau khi qua dàn lạnh sẽ đi qua két sưởi rồi mới ra các cửa gió và dần dần làm cho nhiệt độ trong ca bin tăng lên tới nhiệt độ chỉnh đặt. Trong trường hợp này, ta sẽ thấy gió thổi ra ở các cửa là gió nóng.
Nếu đặt nhiệt độ trong ca bin là 24 ºC thì trong những ngày nóng, nhiệt độ không khí trong ca bin khi vừa bật điều hòa không khí thường cao hơn so với nhiệt độ đã chỉnh đặt (trường hợp a) và vì vậy, bộ điều khiển điện tử sẽ điều khiển để gió thổi ra các cửa là gió lạnh nhằm làm giảm nhiệt độ không khí trong ca bin xuống tới nhiệt độ chỉnh đặt. Ngược lại vào những ngày lạnh như nêu trong câu hỏi, nhiệt độ trong ca bin khi vừa bật điều hòa không khí thường thấp hơn so với nhiệt độ đã chỉnh đặt (trường hợp b) và vì vậy, bộ điều khiển điện tử sẽ điều khiển để gió thổi ra các cửa là gió nóng, nhằm nâng nhiệt độ không khí trong ca bin lên tới nhiệt độ chỉnh đặt.
Tóm lại, hiện tượng gió nóng thổi ra ở các cửa vào những hôm trời lạnh như nêu trong câu hỏi của bạn là hoàn toàn bình thường.
Dr COOL