Chi tiết bài viết
KIỂM TRA ĐỘ LẠNH CỦA ĐIỀU HÒA Ô TÔ
HỎI: Khi chạy xe thì tôi hay để núm điều khiển nhiệt độ ở vạch xanh thứ 3, nhưng khi đưa xe đi bảo dưỡng hệ thống điều hòa ô tô thì lúc thử tôi lại thấy thợ garage đo nhiệt độ cửa gió khi đặt núm chỉnh nhiệt độ ở vạch xanh đầu tiên (vị trí lạnh nhất). Xin Dr. Cool cho biết, khi kiểm tra khả năng làm lạnh của điều hòa ô tô thì núm chỉnh nhiệt độ phải đặt ở vị trí tôi vẫn dùng hay tại vị trí lạnh nhất ?
Dr. COOL: Đây là một vấn đề khá nhiều người thắc mắc và nhầm lẫn. Trong thực tế, việc kiểm tra, đánh giá khả năng làm lạnh của hệ thống điều hòa ô tô và việc điều chỉnh nhiệt độ khi sử dụng là hai vấn đề khác nhau. Khả năng làm lạnh của điều hòa ô tô phụ thuộc rất nhiều yếu tố tại thời điểm thử nghiệm như vị trí núm điều khiển nhiệt độ, nhiệt độ môi trường, tốc độ quay của động cơ, tốc độ quạt gió, số người ngồi trong xe, nguồn lấy gió (tuần hoàn khí hay lấy gió ngoài xe).... Tuy nhiên, theo câu hỏi bạn nêu, chúng tôi chỉ xin trình bày các vấn đề liên quan đến vị trí của núm điều khiển nhiệt độ.
Như trong một số bài viết trước đã trình bày, việc làm nóng không khí và điều khiển nhiệt độ ở điều hòa ô tô hoàn toàn khác với điều hòa không khí sử dụng trong gia đình. Ở hệ thống điều hòa ô tô, dàn lạnh của hệ thống điều hòa ô tô đặt trong ca bin chỉ có một chức năng duy nhất là làm lạnh không khí. Để làm tăng nhiệt độ không khí trong ca bin khi cần, người ta trang bị thêm bộ phận sưởi nóng không khí. Cụ thể là người ta điều khiển sao cho một phần hoặc toàn bộ lượng không khí sau khi đi qua dàn lạnh tiếp tục đi qua két sưởi sử dụng nhiệt lấy từ dung dịch làm mát động cơ xe.
Trong các hình kèm theo cho ta thấy nguyên lý làm việc của hệ thống làm nóng không khí ở hệ thống điều hòa ô tô điều khiển nhiệt độ bằng tay.
- Khi ta đặt núm điều khiển nhiệt độ ở chế độ lạnh nhất (vị trí dưới cùng của khu vực màu xanh – Hình 1.): cửa điều khiển nhiệt độ đóng hoàn toàn khoang bên dưới, ngăn không cho không khí lạnh đi qua két sưởi. Toàn bộ lượng không khí sau khi được làm lạnh bởi dàn lạnh sẽ đi vào khoang trên và thổi ra các cửa gió. Vị trí này tương ứng với chế độ lạnh nhất ( Lo).
Hình 1. Núm điều khiển nhiệt độ ở vị trí lạnh nhất, khoang trên mở hoàn toàn, khoang dưới chứa két sưởi bị đóng kín
- Khi ta xoay núm điều khiển nhiệt độ khỏi vị trí lạnh nhất ( Hình 2.a và b.): cửa điều khiển nhiệt độ bắt đầu được mở ra (ngay cả khi núm xoay vẫn đang ở khu vực màu xanh); càng xoay núm nhiều lên phía trên thì độ mở của cửa càng tăng. Tuy lúc này, vẫn có một phần không khí lạnh thổi vào khoang trên nhưng phần không khí lạnh còn lại sẽ đi vào khoang dưới được làm nóng lên bởi két sưởi và sau đó trộn lẫn với luồng khí lạnh thổi từ khoang trên, trước khi đi ra các cửa gió.
2.a.
2.b.
Hình 2. Núm điều khiển nhiệt độ không ở vị trí lạnh nhất, cả hai khoang trên và dưới đều được mở
- Khi ta xoay núm điều khiển nhiệt độ sang vị trí nóng nhất (vị trí cuối cùng ở khu vực màu đỏ - hình 3.): cửa điều khiển nhiệt độ đóng hoàn toàn khoang trên, ngăn không cho không khí lạnh đi qua. Lúc này, toàn bộ lượng không khí sau dàn lạnh sẽ đi qua két sưởi, được làm nóng lên trước khi thổi ra các cửa gió.
Hình 3. Núm điều khiển nhiệt độ ở vị trí nóng nhất, khoang trên đóng, khoang dưới chứa két sưởi mở hoàn toàn
Từ phần vừa trình bày cho thấy, chỉ cần xoay núm điều khiển nhiệt độ khỏi vị trí lạnh nhất là đã xảy ra hiện tượng một phần không khí sau khi đi qua dàn lạnh lại bị làm nóng bởi két sưởi. Vì vậy để chính xác thì việc kiểm tra, đánh giá khả năng làm lạnh của hệ thống điều hòa ô tô cần được thực hiện khi cửa điều khiển nhiệt độ được đóng hoàn toàn, ngăn không cho bất kỳ một lượng không khí lạnh nào đi qua két sưởi - ứng với khi núm chỉnh nhiệt độ đặt tại vị trí lạnh nhất.
Dr. COOL