MÁY LẠNH Ô TÔ DR COOL

HỎI: Điều hòa ô tô của tôi tự nhiên kém lạnh mặc dù khi mở nắp capo lên để kiểm tra thì thấy băng phủ trắng trên đường ống nối từ dàn lạnh trong ca bin tới lốc nén. Thợ Garage kiểm tra và bảo: hệ thống điều hòa của xe bị thiếu nhiều ga lạnh nên không thể  lạnh được. Xin Dr COOL cho biết có đúng vậy không và tại sao  thiếu ga, kém lạnh mà băng lại có thể đóng kín cả đường ống ???

Dr COOL:  Như chúng ta đã biết, khi được đun nóng, nước hấp thụ nhiệt từ nguồn cấp nhiệt ( bếp, đèn cồn… ) thông qua nồi chứa và chuyển dần từ dạng lỏng sang dạng hơi lúc sôi;  nhiệt độ sôi của nước phụ thuộc vào áp suất khí quyển tác động ở bên trên bề mặt nước, càng lên cao, áp suất khí quyển càng thấp và nhiệt độ sôi của nước giảm, ví dụ khi áp suất khí quyển là 1,0 bar thì nhiệt độ sôi của nước là 100 độ C và  khi áp suất khí quyển giảm xuống còn 0,5 bar thì nước đã bắt đầu sôi ở 50 độ C. Cũng tương tự như vậy, khi bốc hơi ga lạnh hút nhiệt từ môi trường xung quanh,  nhiệt độ bốc hơi ( sôi ) của ga lạnh dạng lỏng cũng phụ thuộc vào áp suất trong bình chứa nó ( xem bảng và hình kèm theo ).

                 Bảng 1. Nhiệt độ sôi của ga lạnh R134a theo áp suất

Về nguyên lý, hệ thống điều hòa ô tô làm việc theo chu trình như sau: Từ lốc nén, ga lạnh được bơm ra ở trạng thái hơi, nóng, áp suất cao và khi đi qua dàn ngưng,  ngưng tụ thành dạng lỏng. Sau khi qua phin lọc, ga lạnh dạng lỏng tiếp tục đi vào van tiết lưu; tại đây, áp suất của nó giảm mạnh và do đó, xảy ra hiện tượng ga lạnh “ sôi “ ở nhiệt độ thấp. Khi vào dàn lạnh ( dàn bốc hơi ), ga lạnh sẽ bốc hơi, hút nhiệt của dàn và làm lạnh không khí thổi qua dàn ra các cửa gió. Sau khi đi qua dàn bốc hơi, ga lạnh ở dạng hơi, lạnh, áp suất thấp  sẽ được hút về lốc nén và tiếp tục  lặp lại chu trình  vừa trình bầy.

Ở trạng thái hoạt động bình thường, áp suất và nhiệt độ của ga lạnh bốc hơi trong dàn lạnh  đã được điều chỉnh sao cho nhiệt độ của dàn vừa đủ lạnh để hơi nước có trong không khí  thổi qua dàn có thể ngưng tụ nhưng không bị đóng băng. Khi ra khỏi dàn lạnh, ga lạnh hầu như đã chuyển hoàn toàn từ dạng lỏng sang dạng hơi.

Khi thiếu nhiều ga lạnh, áp suất trong các đường ống của dàn lạnh giảm rõ rệt, làm nhiệt độ bốc hơi của ga lạnh cũng giảm mạnh theo dẫn đến nhiệt độ của dàn thấp hơn nhiều so với nhiệt độ ngưng tụ của nước và  từ đó làm cho hơi nước có trong không khí thổi qua dàn bị đóng băng trên bề mặt ống cũng như các lá tản nhiệt của dàn.

Dần dần, lớp băng bám trên bề mặt ống và các lá tản nhiệt của dàn lạnh  trở nên dầy hơn,  cản trở việc truyền nhiệt từ  không khí thổi qua dàn tới ga lạnh. Do việc bốc hơi của ga lạnh bị hạn chế và  không khí thổi qua dàn không được làm lạnh đầy đủ nên ta thấy điều hòa ô tô  “ kém lạnh “.

Mặt khác, do không nhận đủ nhiệt năng từ không khí thổi qua dàn lạnh truyền tới nên ga lạnh không thể bốc hơi hoàn toàn trong dàn lạnh, một phần  ga lạnh sẽ tiếp tục bốc hơi trong đường ống nối giữa dàn lạnh với lốc nén. Trong nhiều trường hợp, việc một lượng lớn ga lạnh bốc hơi trong đường ống sẽ làm cho nhiệt độ của ống dẫn ga giảm mạnh và khi đạt  tới nhiệt độ nào đó có thể làm cho hơi nước trong không khí bao quanh đường ống đóng băng,  bám trên bề mặt ống. Ta thấy, băng phủ kín bên ngoài đường ống.

Như vậy, ngoài các nguyên nhân dẫn tới việc dàn lạnh/ ống dẫn ga  bị đóng băng, gây mất lạnh như đã  trình bầy trong các bài viết khác của chúng tôi  thì thiếu ga lạnh cũng có thể gây ra hiện tượng đóng băng ống dẫn ga lạnh.

Trên đây là phần trình bầy của chúng tôi liên quan đến hiện tượng “ điều hòa ô tô kém lạnh khi thiếu nhiều ga lạnh, mặc dù vẫn  thấy băng bám trên đường ống “ để bạn cũng như người sử dụng ô tô tham khảo.

Dr COOL