Chi tiết bài viết

Máy lạnh ô tô: Tại sao khi dàn lạnh bị đóng băng thì kém lạnh

Hỏi:  Tại sao khi dàn lạnh bị đóng băng, đóng đá thì gió thổi ra các cửa lại yếu đi và không lạnh ?

Trả lời: Như chúng ta đã biết, khi dàn lạnh ( dàn bốc hơi ) bị đóng băng, đóng đá sẽ làm cho hệ thống điều hòa không khí mất lạnh. Vậy, bản chất của hiện tượng này như thế nào ?

      Ở hệ thống máy lạnh ô tô, dàn lạnh  có chức năng làm lạnh không khí trước khi thổi ra các cửa gió. Để việc làm lạnh không khí được tốt, người ta thường dùng các loại vật liệu có hệ số dẫn nhiệt lớn như đồng, nhôm để chế tạo dàn; ngoài ra, trên mặt ống hoặc nan của dàn lạnh còn có  gắn vô số các lá tản nhiệt mỏng bằng kim loại nhằm tăng thêm diện tích trao đổi nhiệt của dàn ( xem hình dưới đây ). 

Hình 15.4. Kết cấu dàn lạnh cuốn của hệ thống máy lạnh ô tô

      Khi đi qua van tiết lưu vào dàn lạnh, áp suất của ga lạnh dạng lỏng bị giảm xuống đột ngột làm cho ga lạnh  có thể “ sôi “ và bốc hơi được ở nhiệt độ thấp. Mặt khác, để một chất lỏng có thể  bốc hơi thì cần phải có nguồn nhiệt. Ở đây, nguồn nhiệt cung cấp cho ga lạnh  bốc hơi được lấy chính từ không khí thổi qua dàn lạnh; khi truyền bớt nhiệt cho ga lạnh, nhiệt độ của không khí thổi qua dàn sẽ giảm hay nói cách khác, không khí được làm lạnh.

                                                                                                            Dàn lạnh bị đóng băng gây mất lạnh

Khi dàn lạnh bị đóng băng sẽ xảy ra các hiện tượng sau:

  • Băng  bám vào các khe hở giữa các ống, nan và lá tản nhiệt làm cho tiết diện lưu thông của không khí thổi qua dàn lạnh  bị suy giảm; nếu để càng lâu, lớp băng sẽ càng dầy thêm và có thể nghẽn tắc hoàn toàn; Nguyên nhân này dẫn tới hiện tượng gió thổi qua yếu đi !
  • Đối với dàn lạnh làm bằng nhôm, hệ số dẫn nhiệt λ của nhôm là 236 W/ ( m.K ) trong khi đó hệ số dẫn nhiệt của băng chỉ có 2,33 W/(m.K) - tương đương  khoảng một phần trăm so với nhôm. Khi băng phủ kín trên bề mặt các ống dẫn, nan và lá tản nhiệt thì quá trình truyền nhiệt của không khí cho ga lạnh  bên trong dàn sẽ bị suy giảm, mà cụ thể  là do giảm diện tích  trao đổi nhiệt    giảm hệ số dẫn nhiệt λ. Cả hai yếu tố này sẽ làm cản trở quá trình sôi, bốc hơi và hút nhiệt của ga lạnh, dẫn tới  giảm khả năng  làm lạnh không khí thổi qua dàn !

      Vì vậy, khi dàn lạnh của hệ thống điều hòa không khí ô tô bị đóng băng, đóng đá, ta sẽ thấy, gió thổi ra các cửa yếu đi và không lạnh.

Dr COOL