Chi tiết bài viết

ĐIỀU HÒA Ô TÔ THỔI RA GIÓ NÓNG

Hỏi: Xe của tôi trang bị điều hòa tự động điều chỉnh nhiệt độ; tôi có thói quen luôn đặt nhiệt độ trong xe là 24° C. Không hiểu tại sao, mấy hôm trời lạnh, cứ vừa bật điều hòa thì thấy thổi ra toàn gió nóng và  phải chỉnh xuống nhiệt độ thấp ( ví dụ 17 ° C hoặc “ LOW”) thì mới có gió lạnh thổi ra. Xin Dr. COOL  cho biết nguyên nhân tại sao và  cần sửa chữa gì không?

Dr. COOL: Câu hỏi này được khá nhiều người điều khiển ô tô đưa ra .  Để giải đáp câu hỏi của bạn, trước tiên ta cần phải biết về sự khác nhau giữa hệ thống sưởi của hệ thống điều hòa ô tô và điều hòa không khí gia đình:
        Ở  hệ thống điều hòa không khí nói chung, khi không khí được quạt gió thổi qua  dàn ngưng  thì nó sẽ nhận nhiệt được truyền từ các lá tản nhiệt của dàn ngưng và được sấy nóng lên; ngược lại, khi không khí  được  thổi qua  dàn lạnh   thì  nó sẽ bị các lá tản nhiệt của dàn lạnh  lấy bớt nhiệt năng và sẽ lạnh đi.

         Đối với hệ thống điều hòa không khí gia đình,  việc làm lạnh hay làm nóng không khí được thực hiện theo nguyên lý vừa trình bày. Ở hệ thống điều hòa “hai cục”, thì tùy theo chế độ làm việc được lựa chọn, hệ thống van lắp trên các đường ống sẽ đóng mở điều khiển hai cục có lúc  thì đóng vai trò là dàn lạnh  -  “cục lạnh“, có lúc chuyển sang vai trò là  dàn ngưng - “cục nóng;  ví dụ:  khi chọn chế  độ sưởi thì dàn trao đổi nhiệt  đặt bên trong phòng sẽ đóng vai trò là “cục nóng” và có tác dụng làm nóng không khí khi đi qua nó.

            Hình 1.  Sơ đồ nguyên lý của hệ thống điều khiển nhiệt độ không khí tự động trên ô tô

       Ở hệ thống điều hòa ô tô thì lại hoàn toàn khác, dàn trao đổi nhiệt đặt trong ca bin - không có khả năng thay đổi tính năng như điều hòa không khí gia đình và nó chỉ có một chức năng duy nhất là dàn làm lạnh. Để làm nóng không khí trong ca bin thì người ta phải điều khiển sao cho một phần hoặc toàn bộ luồng không khí sau khi đi qua dàn lạnh  sẽ tiếp tục đi qua két sưởi; nhiệt năng cấp cho két sưởi được lấy từ  nguồn nhiệt do nước làm mát động cơ cung cấp. Trong Hình 14.6 cho ta thấy sơ đồ nguyên lý của  hệ thống điều khiển nhiệt độ không khí tự động trên ô tô. Việc phân chia luồng không khí được thực hiện bởi  cửa điều khiển nhiệt độ; Thay đổi độ mở của cửa sẽ làm thay đổi lượng không khí đi qua két sưởi và làm thay đổi nhiệt độ không khí thổi ra các cửa gió. Ở hệ thống điều hòa ô tô điều khiển tự động, bộ điều khiển điện tử sẽ căn cứ vào các thông tin như nhiệt độ chỉnh đặt, nhiệt độ trong ca bin… để  thay đổi độ đóng mở của cửa điều khiển nhiệt độ  thông qua một mô tơ điện được kết nối với trục xoay của cửa. Tại đây khi bật điều hòa ô tô sẽ xảy ra 2 trường hợp:

  • Khi nhiệt độ trong ca bin cao hơn nhiệt độ chỉnh đặt: 

      Bộ điều khiển điện tử sẽ điều khiển mô tơ điện đóng cửa điều khiển nhiệt độ lại để luồng  không khí sau khi đi qua dàn lạnh  không đi qua két sưởi mà ra thẳng các cửa gió. Trong trường hợp này, ta sẽ thấy gió thổi ra ở các cửa là gió lạnh.

  • Khi nhiệt độ trong ca bin thấp hơn nhiệt độ chỉnh đặt

      Tùy theo  mức độ chênh lệch giữa nhiệt độ trong ca bin so với nhiệt độ chỉnh đặt, bộ điều khiển điện tử sẽ điều khiển mô tơ điện mở cửa điều khiển nhiệt độ sao cho một phần hoặc toàn bộ không khí  sau khi  qua dàn lạnh  sẽ  đi  qua két sưởi  rồi mới  ra các cửa gió và dần dần làm cho nhiệt độ trong ca bin tăng lên tới nhiệt độ chỉnh đặt.  Trong trường hợp này, ta sẽ thấy gió thổi ra ở các cửa là gió nóng.

      Nếu đặt nhiệt độ trong ca bin là 24 ºC thì trong những ngày nóng, nhiệt độ không khí trong ca bin  khi vừa  bật điều hòa không khí thường cao hơn so với nhiệt độ đã chỉnh đặt (trường hợp a) và vì vậy, bộ điều khiển điện tử sẽ điều khiển để gió  thổi ra các cửa là gió lạnh nhằm làm giảm  nhiệt độ không khí trong ca bin xuống tới nhiệt độ chỉnh đặt.  Ngược lại vào những ngày lạnh như nêu trong câu hỏi, nhiệt độ trong ca bin  khi vừa  bật điều hòa không khí thường thấp hơn so với nhiệt độ đã chỉnh đặt (trường hợp b) và vì vậy, bộ điều khiển điện tử sẽ điều khiển để gió thổi ra  các cửa là gió nóng, nhằm nâng  nhiệt độ không khí trong ca bin lên tới nhiệt độ chỉnh đặt.

      Tóm lại, hiện tượng gió nóng thổi ra ở các cửa vào những hôm trời lạnh như nêu trong câu hỏi của bạn là hoàn toàn bình thường.

Dr COOL